Vanesa Aibar & Enric Monfort

La Reina del Metal

2023

Flamencodanseres en rising star Vanesa Aibar was een van de verrassingen van de Flamenco Biënnale in 2019. Daar ontmoette ze slagwerker Enric Monfort met wie ze op verzoek van het festival dit nieuwe werk maakte. In La Reina del Metal tasten Vanesa Aibar en Enric Monfort de grenzen af van dans en geluid, hun beider artistieke disciplines. Ze onderzoeken de relatie tussen beweging en ritmes tot in het extreme, op zoek naar een gemeenschappelijk ruimte. Het lichaam wordt klank. En klank wordt lichaam. In deze overgang, een ‘rite de passage’ vol metaalpercussie, elektronica en flamencoritmes, wordt de toeschouwer als in een ceremonie ondergedompeld in een nieuw spatial sound system van het Nederlandse collectief 4DSOUND.

“La Reina del Metal is als een verbeelde liturgie waar geluid en beweging zich in de ruimte ontplooien tot ze samensmelten. Met behulp van de nieuwste 4D geluidssystemen ontstaat een gedeelde ruimte waarin artiesten en publiek elkaar ontmoeten. Een plek van fysieke en tastbare transformatie, waar het leven plaatsvindt. La Reina del Metal erkent en viert het bestaan in al zijn wonderbaarlijke gelijktijdigheid.” – David Montero

 

Vanesa Aibar (Jaén, 1983) maakte naam in het gezelschap van flamencoster Eva Yerbabuena en choreograaf/danser Blanca Li. Ze werkte samen met de ‘grande dame’ van de flamencozang, Carmen Linares en maakte al vroeg eigen voorstellingen waarmee ze in 2012 en 2015 het Certamen de Coreografía de Danza Española y Flamenco won voor de beste choreografie. In 2016 verraste ze tijdens de Flamenco Biënnale Intermezzo Serie bij het Koninklijk Concertgebouworkest in Manuel de Falla’s Amor Brujo naast zangeres Mayte Martín. Na de wereldpremière van haar eerste grote solostuk Sierpe op de Flamenco Biënnale 2019 brak ze ook in Spanje en internationaal door. Aibar is een van de fast young rising stars van de hedendaagse flamencodans. Ze behoort tot de generatie jonge vrouwelijke flamencodansmakers die hun creatieve vrijheid volop genieten, nadat de weg naar vernieuwing werd bereid door pioniers als Andrés Marin, Israel Galván en Belén Maya, die de flamenco een ‘schoktherapie’ wilden toebrengen. Aibar treedt met verve in hun voetstappen en smeedt een geheel eigen avontuurlijke danstaal. Een sterke flamencovrouw die met natuurlijke vernieuwingsdrang en nieuwsgierigheid naar andere (dans)werelden, de flamenco van deze tijd maakt.

“Haar lef levert een spannende voorstelling op, die onnadrukkelijk switcht tussen moderne dans en flamenco. Ze stelt de wetten niet aan de orde uit rebellie, maar uit een artistieke noodzaak tot vernieuwing. Een gedecideerde, maar liefdevolle herbezinning op de flamenco.” De Theaterkrant

 

Enric Monfort (Valencia, 1979). Na zijn studie aan het conservatorium van Castellón| Spanje (Cum Laude en met Honors) en bij de Slagwerkgroep Amsterdam in Nederland en Emmanuel Séjourné in Luxemburg, vestigde Enric Monfort zijn naam als veelzijdig slagwerker en componist in veel verschillende muzikale velden. Sinds 2008 is hij verbonden aan Slagwerk Den Haag en betrokken bij de meeste samenwerkingen met Club Guy en Roni. Hij is lid van Black Pencil, Duometrie en Postland en heeft met de meest diverse ensembles en orkesten gespeeld, in zowel Nederland als Spanje: New European Ensemble, Asko/Schoenberg Ensemble, Insomnio, Ives Ensemble, Concertgebouw Orkest, Nederlands Philharmonisch Orkest, Orquesta del Palau de les Arts Valencia, Orquesta del Liceu Barcelona, Orquesta Nacional de España. Hij werkte samen met artiesten als B.C. Manjunath, Arcángel, Raphael Vanoli, Timuçin Sahin en een lange lijst van componisten. Monfort schrijft muziek voor dans, theater en film. Zijn composities en installaties kenmerken zich door een sterk poëtische benadering en het gebruik van ruimtelijkheid van geluid.

 

4DSOUND richt zich op ruimtelijk geluid als creatief medium. Voortbouwend op meer dan een decennium van door kunst gedreven onderzoek, ontwikkeling en experimenten met ruimtelijke geluidstechnologie, speelt het Amsterdamse collectief een pioniersrol in het ontwerp van volledig omnidirectionele geluidsomgevingen en heeft het een voortrekkersrol gespeeld bij enkele van de meest creatief uitdagende en technisch complexe projecten met behulp van ruimtelijke audio in de context van architectuur, muziek, opera, mode, dans en nieuwe media.

https://flamencobiennale.nl/wp-content/uploads/2024/11/496A6318-Verbeterd-NR-Anne-Reitsma-Fotografie-20241119-scaled.jpg

© Anne Reitsma

Met een klap dondert een verzameling metaal op de grond. De uitgelijnde sculpturen lijken op hoepelrokken, bovenlijfjes, manden en muilkorven. Het blijkt de start voor de bouw van een industrieel klinkend koninkrijkje-voor-twee. (…) Vernieuwende flamenco, dat is meer dan roffelend jongleren met ritmen; daar komt soms oud ijzer bij, en overdonderende geluidssystemen.

de Volkskrant 23 Jan. 2023

De innige relatie tussen dans en muziek komt tot leven met metalige percussiegeluiden, stampende flamencoritmes en onheilspellend elektronisch geruis. Vanesa Aibar danst op de grens van uitputting. – Het Parool

Het Parool 20 Jan. 2023

Ze is gehuld in kettingen, maar ze is niet geketend. Ze loopt niet, ze schrijdt… Als ze begint te dansen, is ook de muziek van metaal. – NRC

NRC 19 Jan. 2023

Vanesa Aibar hervindt keer op keer haar vrijheid. Een fascinerende klankwereld. Ijzersterk! – Theaterkrant

Theaterkrant 23 Jan. 2023