Manuel Liñán
STEFFA
Flamenco Biënnale Intermezzo
In STEFFA kruipt flamenco-ster Manuel Liñán in de huid van de Nederlandse danseres en balletpedagoge Steffa Wine. Steffa Wine maakte voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog furore als flamencodanseres en was in heel Nederland tot in 1944 op tournee met haar Spaansche Dansavonden. Dat werd haar na de oorlog niet door iedereen in dank afgenomen. STEFFA is een re-enactment van haar controversiële voorstellingen die in WOII in de stadsschouwburgen plaatsvonden.
Manuel Liñán danst de worsteling van Steffa Wine met haar verleden en eerzucht, en spiegelt deze aan zijn eigen zoektocht als mannelijke danser in de conservatieve flamencowereld. Twee enerverende uiteenlopende levens kruisen elkaar imaginair in deze re-enscenering en caleidoscopische voorstelling in een opmerkelijk decor van bijzonder archiefmateriaal in een originele soundscape met live flamencozang en -gitaar.
Manuel Liñán maakt internationaal furore met zijn prikkelende gender-overstijgende shows, hij verbeeldt in deze voorstelling het roerige leven van een markante schippersdochter uit Groningen. Wat maakt iemands identiteit? En hoe ver ga je, in je wens naar roem, om jezelf vorm te geven in een bedreigende omgeving? Manuel Liñán onderzoekt aan de hand van Steffa Wine’s biografie het ontplooien van de menselijke identiteit.
STEFFA is een coproductie van Stichting VET & Flamenco Biënnale Nederland, ITA
Mede mogelijk gemaakt door het Fonds Podiumkunsten, BNG Fonds en Fonds21, Embajada de España|AECID
In de eerste helft van de 20e eeuw kende heel Nederland Steffa Wine (1913-1991) door haar uitvoeringen van Spaanse en klassieke dansen en liederen. Zij trad tot diep in de Tweede Wereldoorlog op in alle Nederlandse schouwburgen en had veel succes als flamencodanseres. Na haar danscarrière startte ze in de jaren vijftig een balletschool in de nieuwe Amsterdamse tuinstad Slotermeer, waar ze klassieke ballet- en flamencolessen gaf. De balletschool gaf lang kleur aan de arbeiderswijk en inspireerde sommige leerlingen zelfs tot een succesvolle professionele carrière.
In ‘Ondanks de zwaartekracht’ schetst auteur Suzanna Jansen het leven van Wine in de context van de opkomst van de utopische tuinstad van architect Cornelis van Eesteren. Het boek was een inspiratie- en informatiebron voor de voorstelling.
Steffa Wine’s triomfen als danseres in de jaren dertig en de oorlogsjaren staat in schril contrast met de prijs die ze daarvoor later moest betalen. Begonnen als idealistische en geraffineerde kunstenares werd ze vanaf de jaren vijftig weliswaar een door haar leerlingen bewonderde danslerares, maar ze eindigde als gedesillusioneerde oude dame. Hoe rijmt het verhaal van een geëmancipeerde, hardwerkende en onafhankelijke vrouw met haar dubieuze verhouding met de bezetter en later haar grote betekenis voor Amsterdam Slotermeer, maar ook haar angst voor migranten?
Manuel Liñán
Manuel Liñán (1980) is een internationaal gelauwerde ster, een virtuoze, innemende flamencodanser en choreograaf. In 2018 ontving Liñán de Nationale Dansprijs van het Spaanse Ministerie van Cultuur. Hij groeide op in het Zuid-Spaanse Granada in een sociaal conservatieve omgeving, waar zijn optredens als vrouwelijke interpretator bepaald niet werden toegejuicht. Liñán onderzoekt in de flamencowereld de traditionele rolpatronen en draait deze op organische wijze om in zijn succesvolle shows. Hij wordt inmiddels gezien als een trendsetter in nieuwe vormen van flamencodans. In zijn recente, wereldwijd bejubelde werk ¡VIVA! brengt hij zijn onderzoek naar gender en identiteit in flamenco een stap verder. Hij is de ideale danser voor deze voorstelling.
Susanne Marx
Susanne Marx volgde flamencolessen bij Steffa Wine voor haar choreografie-opleiding aan de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam. Gefascineerd door de persoon van Steffa Wine maakte ze in 1989 een documentaire, waarin de 76-jarige Steffa Wine in de Stadsschouwburg Amsterdam nog eenmaal in een traditionele flamencostijl van haar oorspronkelijke optreden uit de jaren 40 danst. Manuel Liñán gaat dit optreden laten herleven, als het ware in haar huid kruipen.
Contextprogramma 4-5 mei
Nagesprek op 4 mei
NOODZAAK VAN HERDENKEN, GESCHIEDENIS EN KUNST
Na afloop van de première op 4 mei gaat dansjournalist Annette Embrechts in gesprek met Susanne Marx, maakster en choreograaf van de voorstelling STEFFA, en Ernestina van de Noort, artistiek directeur van de Flamenco Biënnale. Met elkaar onderzoeken ze de noodzaak van het blijven vertellen van ‘de geschiedenis’ en de noodzaak van kunst, juist in tijden van oorlog.
Met Annette Embrechts en Susanne Marx en Ernestina van de Noort | 22:00 |
Inleiding op 5 mei
EEN BEWOGEN INLEIDING
Steffa Wine was naast danseres ook balletpedagoge, en wist als geen ander hoe lichaam en geest met elkaar in verbinding staan. Dansjournalist Annette Embrechts en dansdocent/choreograaf Ayse Nur Salli onderzoeken op 5 mei voorafgaand aan de voorstelling wat die verbinding betekent en wat vrijheid betekent in beweging. Geven de strikte regels binnen dans, zoals Flamenco je vrijheid of beperken ze je? Wat beweegt jou, jijzelf of de wereld daarbuiten? Wat weet het lichaam meer dan wij, en wat kunnen we daarvan leren?
Met Annette Embrechts en Ayse Nur Salli | 18:45 |
Nagesprek op 5 mei
VRIJHEID EN IDENTITEIT
Op Bevrijdingsdag spreken we over vrijheid en identiteit: in hoeverre kan je zijn wie je wilt zijn. Een belangrijke vraag voor zowel Steffa Wine, op wie de voorstelling gebaseerd is, als Manuel Liñan, de danser van STEFFA, wiens eigen verhaal doorschemert in de voorstelling. Ook Suzanna Jansen, schrijver van het boek Ondanks de zwaartekracht, sluit aan. Haar boek gaat over Steffa Wine, en het dromen van dansen en kunst.
Met Annette Embrechts, Manuel Liñán, Suzanne Marx en Ernestina van de Noort en Suzanna Jansen | 21:00 |
